Bài trí bể cá và hòn non bộ trong nhà theo phong thủy để đón tài lộc

Chào chuyên gia! Tôi thấy hiện nay rất nhiều người đặt bể cá hoặc xây dựng hòn non bộ ở tư gia. Tôi cũng muốn trang trí chúng tại nhà nhưng không biết có ảnh hưởng gì tới yếu tố phong thủy không. Mong chuyên gia tư vấn và hướng dẫn vị trí đặt cụ thể. Tôi xin cảm ơn! Nguyễn Đình Lộc (TX Sơn Tây, Hà Nội)

Vai trò của yếu tố nước trong phong thủy

Phong thủy bao gồm rất nhiều yếu tố nhưng được bao hàm trong 5 yếu tố tự nhiên xung quanh đời sống con người là: gỗ (mộc), lửa (hỏa), nước (thủy), đất (thổ) và kim loại (kim). Để duy trì tính lưu động của phong thủy trong nhà thì tất cả 5 yếu tố này cần phải được sử dụng ở cùng một không gian, tạo thành một vòng tròn hoàn hảo và sẽ nhẹ nhàng hơn khi đưa chúng vào giống như một hình thức trang trí. Theo đó, mộc tạo sức mạnh trong sáng tạo và sự phát triển, đại diện cho sự sinh sôi, lớn lên, linh hoạt và nhạy cảm. Hỏa mang tính nhiệt, làm tăng sự kích thích, hưng phấn, giúp vạn vật phát triển. Thủy tạo ra sự mềm mại, mang tới cảm giác hứng thú, sự sâu sắc trong suy nghĩ và hành động. Thổ có tính chất nuôi dưỡng, sinh sản, ảnh hưởng tới sức khỏe, tạo cảm giác yên ổn và cân bằng. Kim thì đại diện cho thể rắn và khả năng chứa đựng, tượng trưng cho sự ngăn nắp, trật tự, có tổ chức, giúp tăng cường cho những việc liên quan đến tiền bạc, tài chính.

Theo mô hình không gian Ngũ hành, hành Thủy được quy định về phương Bắc, màu chủ đạo là đen và xanh dương, thời tiết thuộc về mùa đông. Hình dáng đặc trưng hành Thủy là những đường uốn khúc, lượn sóng và đa diện cong. Ngôi nhà ở mà thiếu hành Thủy thì xem như khiếm khuyết yếu tố nuôi dưỡng cho hành Mộc và hạn chế tính Hỏa vượng. Hành Thủy được hành Kim sinh ra, gặp hành Thổ thì bị khắc chế bớt. Tuy nhiên so với các hành khác, hành Thủy được đánh giá cao hơn. Chẳng thế mà người xưa có câu “nhất Thủy nhì Hỏa”. Người Việt cũng có câu “tiền vào như nước”, trùng với quan niệm trong phong thủy là “thủy quản tài lộc”. Nước được coi là yếu tố tích cực, quan trọng để đón tài lộc. Đưa nước vào trong nhà theo quan niệm phong thủy là cách để tạo sinh khí cát tường. Ngày nay, các gia đình thường đặt bể cá, hồ thủy sinh, thác nước ở không gian sống, làm việc – chính là hình thức đưa một phần sinh khí bao la của đất trời vào nơi sinh hoạt và tồn tại của con người. Đây là sợi dây kết nối vô hình để tạo ra sinh khí và thời vận. Trong phong thủy, nơi nào có sinh khí, nơi đó thời vận sẽ hanh thông.

Bố trí bể cá trong nhà giúp đảm bảo yếu tố Thủy.

Hành Thủy luôn đóng vai trò kích hoạt nguồn khí trong môi trường sống nhưng cũng đứng đầu trong các hiểm họa thiên nhiên mà con người luôn phải biết chung sống một cách cẩn trọng. Chính vì vậy, sắp đặt yếu tố nước trong ngôi nhà là rất cần thiết nhưng cũng phải phù hợp theo những tiêu chuẩn phong thủy nhất định. Khí của cuộc đất về cơ bản chính là do Thủy khí tạo nên. Thủy thế có uốn lượn nhu hòa thì mới gia tăng lợi ích cho cư dân. Ngược lại, nhà xây sát bên những con sông lớn mà nước chảy xiết, thẳng tuột hoặc có những khúc cua quẹo gấp thì lại bất lợi vì không phù hợp với nhịp sinh học của con người và sinh vật trong vùng. Tính chất “bên lở bên bồi” cũng khiến cho tuy chung một dòng nhưng hai bên bờ sông sẽ có tính chất thổ nhưỡng và trường khí khác nhau, cần tìm hiểu kỹ khi lựa chọn thổ trạch.

Theo cấu trúc Dương trạch trong phong thủy, khoảng không gian trước cửa chính hoặc cổng chính được gọi là Minh đường và thuộc tính dương. Đối với nhà nhìn ra mặt trước có sông, hồ, ao tức là đã được một Thủy Minh đường tốt (khoảng rộng thoáng đãng đón nhận ánh sáng và sinh khí). Nhưng vì dòng nước luôn chuyển động nên cần có một Thổ Minh đường để đảm bảo khoảng cách nhất định (Giới Thủy – căn cứ theo dòng chảy mạnh hay nhẹ, sông rộng hay hẹp). Trên khoảng Thổ Minh đường này cần trồng thêm cây xanh, vừa có tác dụng bám rễ giữ đất vừa tạo cảnh quan.

Tạo Thủy khí cho căn nhà

Hiện nay, không gian sống ngày càng thu hẹp. Các vị trí để có được Thủy Minh đường tốt với sông, hồ, ao không còn nhiều, đặc biệt là ở các thành phố, đô thị. Chính vì vậy, người ta phải nghĩ ra các cách khác để đảm bảo Thủy khí cho căn nhà. Đặt bể cá, xây hòn non bộ chính là những việc giúp tăng cường yếu tố nước cho nơi sinh sống của bạn, giúp cân bằng Ngũ hành cũng như “tiện đường” đón tài lộc. Hướng tốt nhất để đặt bể cá là hướng Bắc hoặc Đông Nam. Hướng Bắc thuộc cung Quan Lộc, tượng trưng cho sự may mắn, tài lộc. Hướng Đông Nam thuộc cung Phú Quý, tượng trưng cho sự giàu có. Đặt bể cá theo hai hướng này được xem là sẽ mang may mắn tới cho gia chủ. Dù mang ý nghĩa tốt nhưng bể cá tuyệt đối không nên để ở vị trí giữa cửa ra vào, ngăn cản luồng sinh khí vào nhà, đồng thời gây cản trở cho giao thông đi lại trong nhà. Bể cá nên đặt ở vị trí dễ nhìn trong phòng khách, tuyệt đối không nên đặt trong phòng ngủ vì phòng ngủ mang tính âm trong khi đó bể cá mang tính dương, rất kỵ nhau. Ngoài ra, bể cá cảnh cũng không nên bố trí ở quá gần bếp nấu – khiến thủy khí của bể cá và hỏa khí của bếp nấu xung khắc. Phòng vệ sinh hay những nơi tối tăm ẩm thấp cũng không phải là vị trí thích hợp để đặt bể cá cảnh.

Hòn non bộ có hồ nước nên đặt ở ngoài sân, vườn.

Non bộ là nghệ thuật xây dựng, sắp đặt, thu nhỏ, đưa những ngọn núi to lớn ngoài tự nhiên vào trong các vườn cảnh (giả sơn) để phục vụ mục đích thưởng ngoạn trong cuộc sống. Non bộ là một thú chơi không chỉ của người Việt mà còn là của nhiều dân tộc trên thế giới. Trong nghệ thuật vườn cảnh Á Đông, người Nhật Bản có bonkei, người Trung Hoa có penjing. Cả hai là “bồn cảnh”, tương tự như cách chơi Non bộ ở Việt Nam. Tuy nhiên, trong khi người Nhật và Hoa chú trọng đến yếu tố cây xanh khi xây dựng non bộ thì người Việt lại phát triển lối kết hợp chặt chẽ thành phần nước. Nếu muốn kết hợp với yếu tố Thủy thì lưu ý đầu tiên là không được đặt non bộ trong nhà. Ngôi nhà là nơi mang lại sự ấm áp cho mỗi thành viên trong gia đình, một hồ nước tù đọng, lại đắp những khối lô nhô như dãy núi, giữa hồ có vài hòn non bộ đứng lặng lẽ… sẽ phá vỡ sự ấm áp đó bởi cảm giác u buồn, lạnh lẽo. Theo quan niệm của phong thủy thì sông hồ, núi non cũng phải giao hòa với trời đất thì mới hợp lẽ tự nhiên. Cho nên chỉ có thể đặt chúng ở ngoài vườn hoặc ngoài sân. Hợp lý nhất là đặt ở góc sân đúng theo các hướng chính Bắc, chính Đông, Đông Nam.

Nếu tạo hồ nước, phải đảm bảo nước luôn sạch sẽ, không bị dơ bẩn, không để rong rêu phát triển; phải thay đổi nước hay súc sạch hồ định kỳ. Nếu là thác nước, không để rác bẩn tù đọng; nước phải luôn chảy róc rách hay được lưu thông thay đổi thường xuyên; nước luôn được lọc sạch để tạo sinh khí mới.

Vị trí không cần Thủy

Nước là một yếu tố vô cùng quan trọng trong khoa phong thủy. Ở Hồng Kông, nước tượng trưng cho sự tích tụ khí, đồng nghĩa với sự thịnh vượng. Nước tượng trưng cho sự giàu sang và thịnh vượng trong khoa học phong thủy. Nếu không có thế đất tọa sơn hướng thủy, gia chủ có thể tự xây một công trình nước trong nhà mình hoặc mua sẵn. Nước trấn tại các phương xấu sẽ giúp khắc chế những điều xấu có thể xảy ra cho những người sống trong gia đình. Tuy nhiên, một số vị trí tuyệt đối không nên bài trí yếu tố Thủy. Đó là vị trí sau nhà hay sau khu đất, được gọi là Tọa sơn. Vị trí này thuộc tính âm nên không bố trí tường nước, thác nước hay hồ nước ở đó. Đây là yếu tố tối kỵ trong phong thủy, được gọi là Hạ thủy sát. Đặc biệt, đối với những nhà biệt thự, việc bố trí hồ bơi cá nhân cũng cần phải cân nhắc, tuyệt đối không thiết kế hồ bơi sau nhà. Trong phòng ngủ cũng không nên bố trí nước hoặc các vật dụng chứa nước vì sẽ gây khoa học phong thủy xấu dù phòng ngủ hoặc ngôi nhà của bạn ở vị trí hay phương hướng nào cũng vậy. Yếu tố nước mang đến nguồn năng lượng tiêu cực trong phòng ngủ gây ra những lo lắng, bất ổn về tâm lý cho chủ nhân căn phòng. Vì thế, nó không được khuyến khích đặt trong phòng ngủ.

Nhà nghiên cứu phong thủy Hoàng Văn Định